ÜYE GİRİŞİ ÜYE OLMAK İÇİN ALTTAKİ LİNK İ TIKLA

TURHAL

İlçenin Merkez nüfusu günümüzde 95.000 (2000)'den 64.139'e 

(2010) gerilemiştir. Turhal yine de bölgenin büyük ilçelerinden biri olmayı devam ettirmektedir 
Tokat İli Siyasi Haritası




TURHAL İLÇE TARİH


Yeşilırmak havzasında, Karadeniz bölgesinin orta bölümünün yerleşime en müsait yerinde kurulan Turhal ;İç Anadolu'yu ; Karadeniz'e , Doğu Anadolu'yu batıya bağlayan yolların kesiştiği yerde kurulmuştur. 

Cumhuriyetin ilk yıllarındaki nüfusuyla küçük bir yerleşim yeri iken 1944 yılında ilçe olan Turhal ; bugün yüzbini aşan nüfusu, konumu ekonomik yapısı ile ülkemizin en hareketli yerleşim yerlerinden birisi haline gelmiş, adı geleceğin vilayetleri arasında geçer olmuştur. M.Ö. 3000 yıllarında Mezapotamya'da 
Tokat Turhal Resimleri
yaşayan Sümer alfabesi ile yazılmış iki kitabenin Turhal Kalesinde bulunduğundan söz edilmesi, Turhal'ın tarihinin 5000 yıl önceye gittiğini göstermektedir. Kesin olmamakla beraber Turhal, Kasiura, Gayura, Turnalit isimleri taşımıştır.

 Antik çağlarda Pontus Galatikus, ustus polemoniakus, Komona Pontik gibi adlarla anılmış olan Turhal'ın tarihinin binlerce yıl ötelere gittiği anlaşılmaktadır. Turhal Binlerce yıldan beri ilği odağında olmasının neticesinde sayısız savaşların sonucunda farklı 
Turhal Yeni Camii
yönetimlerde kalmıştır. M.Ö. 745 yıllarında Asurlular M.Ö. 7000 yılarında Kimmerler, M.Ö. 612 yıllarında Medler, M.Ö. 546 yıllarında ise İran asıllı Persler bu çevreyi (yöreyi) yönetimleri altına almışlardır. İskender'in ortadoğu seferi ardından büyük bir baskı dönemi yaşayan Anadolu eyaletleri, komutanlar arasında bölüşülmüş; Pers soylularından Ariaretes, Gaziura'yı (Turhal) 

başkent yapmıştır. Bizans sınırları içerisinde olduğu yıllarda küçük bir yerleşim birimi olan Turhal, Beylikler döneminde Eratna Beyliği sınırları içinde idi. 1399'da ilk kez Osmanlıların eline geçti. Ankara savaşından sonra Timur'un çekilmesi ile birlikte 1413'te kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı Mütareke ve 
Gökmedrese Müzesi
milli mücadele yıllarında Turhal, M.Kemal'in önderliğinde tüm varlığını ortaya koymuş, Kurtuluş Savaşında yüzlerce şehit vermiştir. Zengin ve engin bir tarihe sahip olan bu güzel ilçe, Cumhuriyet döneminde de önemli ünlere olaylara şahit olmuştur. yurt ekonomisinde de önemli bir yere ve paya sahiptir.

 Temeli 1933'te dönemin Sanayi Bakanı Celal Bayar tarafından atılan ve açılışı 1934 yılında İsmet İnönü tarafından yapılan ve dünyanın en kaliteli şekerini üreten Turhal(Muammer Tuksavul) Şeker Fabrikası, Turhal Makina Fabrikası yöreye hayat vermiştir.

TURHAL İLÇE CUOĞRAFYA VE YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ


TURHAL COĞRAFYASI




Turhal, Karadeniz Bölgesinin , Orta Karadeniz Bölümünde yer almaktadır. Turhal 40'-18' kuzey enlemi ile 36'-06 Doğu boylamının kesiştiği yerdedir. Yüzölçümü 911 km2 dir. Şehir merkezi rakımı 493 tür. Yeşilırmak vadisinde bulunan Turhal ilçesi ; etrafı dağlar ve yüksek tepelerle çevrili 3 km genişliğinde 9 km uzunluğunda bir ova üzerinde bulunmaktadır. Çevredeki belli yükseltiler Kesicik Tepe( 1450m), Kamalı Çal Tepe(1200m), Mercimek Tepe(1201m) Yeşilırmak Havzasında her yönden önemli olan Turhal Çöküntü alanı, Yeşilırmak ve ve yeşilırmaka karışan yan derelerin getirdiği malzeme ve aleviyonların birikmesinden meydana gelmiştir. Ovada ki yükseltiler batıdan itibaren sıralanan İskele Tepe, Kale Tepe, Varvara Tepesi, Eğer Tepe dikkati çeker.





TURHAL (+40° 23' 16.80", +36° 4' 51.60")


Kuzeyinde Amasya ili Erbaa ilçesi, güneyinde Pazar ilçesi , batısında Zile ilçesi , doğusunda Tokat il merkezi yer almaktadır. Tokat'a uzaklığı 46km dir .Turhal nüfusu itibariyle Tokat ilinin en büyük ilçesidir. Türkiye'nin en uzun akarsularından biri olan Yeşilırmak Turhal'ın şehir merkezinden geçmektedir.

İlçede mevcut ormanlık ve fundalık alanların toplamı 40.386 ha., tarım alanlarının toplamı 35.380 ha., çayır ve meralarının toplamı 8.908 ha., tarım dışı arazilerin toplamı 6.426 ha. dır. İlçenin en büyük su kaynağı Yeşilırmaktır. Köse Dağı'ndan çıkan Yeşilırmak 365 km'de Almus Barajına ulaşır, daha sonra Tokat'tan geçerek Kazova'ya girer. Buradan Turhal Ovası'nı geçerken Dazya ve Kuruçay derelerini de alır. Amasya ilinde Çekerek Irmağı ile birleşerek devam eder. Turhal İlçesi Karadeniz iklimine geçiş bölgesindedir. Bu nedenle ılıman bir iklim tesiri altındadır. Ortalama yıllık sıcaklık kışın -3 ve +5 derece, yazın ise 13-35 derece arasında değişir.

TURHAL İLÇE NÜFUS


Nüfus


Turhal ilçesi, nüfus bakımından Tokat ilinin en büyük ilçesidir. 1990 yılı nüfus sayımında Turhal merkez nüfusu 69.079’dur. Kasaba ve köy toplamı ise 36.549’dır. 2000 yılı nüfus sayımında ise; ilçe merkez nüfusu 95.536, kasaba ve köy nüfusu ise 35.449’dır. Toplam olarak ilçenin genel nüfusu 130.805’dir. En son 2000 yılında yapılan nüfus sayımına göre, şehir merkezi nüfusu 34 ilin nüfusundan daha fazladır. Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca yayınlanan, 2000 yılı nüfus sayımına göre ilçemizde kilometre kareye 128 kişi düşmektedir.


TURHAL İLÇE ULAŞIM
Yol her şeydir insanoğlu için. Ana damarlar ve kılcal damarlar ne ise o dur insan için Onsuz ne insan olur nede insanlığın oluşturduğu sosyal yapı, ekonomi, kültür ve insanlık tarihi olur. Yoldur, insanı tarihin derinliklerinden alıp bugünlere getiren, insanlık için en önemli etken olmuştur. Bunun bilincinde olan insanlar, en küçük yerleşim yerlerini dahi ulaşım ve iletişimin en uygun olduğu yerlere kurmuşlardır. Bu nedenledir ki; haritaya baktığımızda büyük yerleşim yerlerinin önemli yollar üzerinde ve yollar kavşağında geliştiğini, yollar ve kavşaklar önemini yitirdikçe yerleşim yerlerinde, nüfusun ve ekonomik yapının küçüldüğünü görmekteyiz. İç bağrından kopup gelen ve Karadeniz'in yüksek 

dağlarını derin vadilerle aşarak Karadeniz e ulaşan Yeşilırmak'ın oluşturduğu kuzey-güney yolu üstünde önemli bir konumu olan Turhal, aynı zamanda ; Karadeniz dağlarının güneyini takip eden ve doğu -batı istikametinde uzanan tarihi ve ekonomik önemi büyük yol kavşağındadır. Başka bir deyişle ilçemiz " İpek yolu" üstündedir. Ticari ve her türlü nakliye trafiğinin yoğunluğu ilçeye hareketli bir görünüm kazandırmaktadır. Haritaya baktığımızda Anadolu'nun orta kuzeyinde yer almakta olan Turhal, Mezapotamyayı Karadeniz'e İran ve uzak-doğuyu İstanbul ile Avrupa'ya taşıyan yolları tarih boyunca buluşturmuştur. Dünden Bugüne Turhal'ın Ulaşımdaki Yeri Samsun-Amasya'dan gelip Turhal'dan geçerek Tokat'a giden karayolunun Milli Mücadele ve 

Cumhuriyetin ilk yıllarındaki önemini unutmamak gerekir. Atatürk 26 haziran 1919'da Turhal'a eski Amasya yolu güzergahından gelmiş, bucak Md. Nazif Engin ve Hacı Mustafa Lütfi Bilgen'e Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin kurulması emrini vermiş ve Tokat'a hareket etmiştir. 18 ekim 1919, 25 eylül 1924, 18 eylül 1928 ve 22 kasım 1930'da Atatürk karayolu ile Turhal'a uğramıştır. 7 kasım 1933yılında Bakan M.Celal Bayar, Turhal Şeker Fabrikası'nın temel atma töreni için, karayolundan Turhal'a gelmişledir. HAVA YOLU Turhal'a 25 km yakında bulunan Tokat Hava Alanı ile bağlantısı önemli bir avantajdır. DEMİRYOLU İnsanlığın hizmetine sunulduğu günden bu yana gelişen değerde önemi 

artmıştır. Demiryolu Turhal'ın ekonomik ve sosyal yaşantısında önemli bir yer tutar.Cumhuriyetin ilk yıllarında ülkeyi baştan başa "Demiryolu ağı ile döşeme projesi"nden ilçemiz de hissesine düşeni almıştır. 23-08-1928'de Turhal Demiryolu İstasyonu açılmıştır. Bu demir yolunun da önemli yolcuları olmuştur. G.Mustafa Kemal, 22 kasım 1930'da Tokat'tan Turhal'a gelerek kendisini bekleyen özel trenle Turhal tren istasyonundan Amasya'ya hareket etmiştir. İlçeyi ikiye bölen demiryolu yarattığı trafik sıkışıklığı ortadan kalktı. Şehir trafiği önemli ölçüde rahatladı. Alt geçidin hizmete girmesi ile tek yol mahkumiyetine 

son verildi. KARAYOLU İLE ULAŞIM Turhal dan Türkiye'nin her yerine, Türkiye'nin her yerinden Turhal'a kara yolu ile ulaşım çok kolaydır. Turhal'daki otobüs işletmelerinin Türkiye'nin her yerine her gün seferleri vardır. Aynı zamanda Türkiye'nin her yerinden de buraya otobüs kaldırılmaktadır.Özellikle büyük şehirlere aynı gün içinde değişik saatlerde bir çok sefer yapılmaktadır.

TURHAL İLÇE KÜLTÜR
Yemekler İlçede yemek kültürü çok çeşitli olup, bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır: Çökelekli, Bat, Madımak, Keşkek, Bakla dolması, Tokat kebabı, Mısır pastası, Turhal çöreği, Pancar tatlısı başlıca yemek çeşitleridir.

Efsaneler


İlçede başlıca efsaneye konu olan olayların başında, Kaz Gölünde Ölen Gelinin Efsanesi ve Kesikbaş Efsanesi gelir.


Geleneksel El Sanatları

A-AHŞAP OYMACILIĞI: İlçemiz yöresinde, insanların ekonomik güçlerini ve yaptıkları meslekleri belirtir, ihtişam ve özellikte, kapılarda “Ahşap Oyma-Süslemeleri” ve “Kapı Tokmakları” kullanılmaktadır.. Tokat evlerinde dış mekân süslemeleri kadar iç mekân süslemeleri de konut sahibinin sosyal statüsünü göz önüne sermektedir. Bunların dışında “kalem iş” tekniğiyle dolap kapıları üzerine boyama ve oyma tekniğiyle süslemeler dikkat çekmektedir. Ve değer biçilemeyen tavan göbekleri misafir odası süslemelerinde, Ahşap oymacılığı raflarda, lambalıklarda, dış aydınlatma apliklerinde, sehpa masalarda, evrak sandıkları ve çeyiz sandıklarında kullanılmaktadır.

B-KALIP OYMACILIĞI: Tokat bölgesi 15. ve 16. yüzyıllarda Anadolu’nun yazmacılık merkezi olmuştur. Yazma desenlemeleri, önceleri kalem işiyle yapılırdı. Kalıp tekniğinin gelişmesi ile önce kalıpla kalemin bir arada kullanıldığı “Kalıp-Kalem Yazmaları” sonradan da tümüyle “Kalıp Yazmalar” yaygınlaştı. Tokat yöresinde 1300’lü yıllarda başlanan kalıp oymacılığı günümüzde; - Tokat beşlisi - Dramalı - Tokat üzümlüsü - Karanfilli - Elmalı - Kaşık 

sapı - Çengel köy - Şal deseni - Geyikli - Osmanlı Turası - Dokuz dallı gibi kalıp desenleri kalmıştır. Baskı kalıpları sulak yerlerde yetişen oldukça yumuşak olduğundan kolay oyulan ıhlamur ağacından yapılmaktadır. Bunların kimi kalem işi, kimi dolgu desenler ve elvan kalıbıdır. Yazma desenlemenin baş örtüsü dışında kullanılması kalıplarında farklı formatlarda çalışmasını beraberinde getirmiştir.

C-YAZMA BASKICILIĞI: Tokat, 15. ve 16. yüzyıllarda Anadolu’nun merkezi olduğu yazmacılıkta günümüzde de az da olsa üretime devam etmektedir. Yazmaların boyamasında Alizar’ın, sabitleştirmede ve sarı soya elde etmede tetri, şap, paslı çivi, sığırkuyruğu, kitre (geven) kullanıldığı, amonyak odası yerine hayvan barınaklarının kullanıldığı dönemlerde yavaş yavaş daha kolay çalışma olan “Serigrafi Baskıya” kayan Tokat esnafı bu sanatı yörede yoğun oranda yaşayan Ermeni asıllı vatandaşlardan kendi gayretleriyle öğrenmişlerdir. Tokat’ın ekonomisinde yan dal olan kalıp, ip kumaş ve boyama sanayisini de geliştiren yazmacılık günümüzde ülkemiz modacılarının tarafından Amerika ve Avrupa ülkelerinde de podyumlara taşınarak ilgileri üzerine toplamıştır.

İlçe'de Oynanan Halk Oyunları


Turhal Halk Oyunları halay türünde oyunlardır. Oyunlar Ağırlama, Yanlama ve Yelleme olmak üzere üç bölümden oluşur. Ağırlama bölümü oyunun en yavaş kısmıdır. Yanlama bölümü ağırlama bölümündeki hareketlerin biraz hızlandırılmışıdır. Yelleme bölümü çok hareketlidir. Hareket bakımından Ağırlama ve Yanlama bölümlerinden farklıdır. Tokat Halk Oyunları genellikle köylerde erkekler tarafından oynanır. Günümüzde karma olarak veya yalnızca kadınlar tarafından da oynanır. Oyunlar genellikle davul zurna eşliğinde oynanır. Sazla veya kavalla oynanan türleri, sözlü karşılıklı atışmalı olarak da oynanır.

Festival ve Şenlikler


a) Kocakavak Festivali Festivaller, ülke içinde etkinlikleri teşvik eden, dünü bugüne, bugünü yarına taşıyacak kültürlerdir. İlçemizde, Turhal Kültürünü sergileyen Tarihi Kocakavak Festivali 29 Ağustos - 4 Eylül tarihleri arası, her yıl etkinliklerle kutlanmaktadır. Nüfusu yüz bini aşan Turhal İlçemizin örf, tarihi değer ve ekonomisi, bir hafta süren festival çerçevesinde tanıtılmaktadır. Festival kapsamında; çeşitli yarışmalar, güreş, müzikli konserler, gösteriler ve giyim ve eşya fuarları sergilenmektedir.

b) Belde ve köylerde yapılan festivaller: İlçemiz Şenyurt, Yenisu, Ulutepe ve Çaylı beldelerinde, dostluk, kardeşlik, sevgi, saygı çerçevesinde kültür ve dayanışmayı sağlamak için her yıl, Şenyurt beldesinde Elma ve Yamaç Paraşütü Festivali, Yenisu beldesinde Gözderesi festivali, Ulutepe Beldesinde su festivali ve Çaylı beldesinde ise Hubyar Kuyusu Dostluk ve Kardeşlik festivali adı altında etkinlikler yapılmaktadır. İlçemiz Kargın köyünde; türbesi bulunan, Aziz Baba ile ilgili olarak her yıl Aziz Baba Şenlikleri yapılmaktadır

TURHAL İLÇE KÖYLERİ VE BELDELERİ